Na overlijden van een erflater kan het voor erfgenamen om verschillende redenen van belang zijn om inzage te krijgen in het medisch dossier van de erflater. Dit kan een medische reden hebben maar het kan ook op juridische gronden van belang zijn, omdat er bijvoorbeeld twijfels zijn bij de wilsbekwaamheid van de erflater ten tijde van het opstellen van zijn/haar testament. In deze blog ga ik in op de vraag onder welke omstandigheden het mogelijk is om na overlijden van een erflater inzage te krijgen in zijn/haar medisch dossier.
Wilsbekwaamheid en nietigheid testament
Wanneer er sprake is van een situatie waarbij iemand een blijvende of tijdelijke stoornis van zijn/haar geestvermogens heeft, wordt aangenomen dat deze persoon niet in staat is om zijn/haar wil te bepalen. Dit wordt wilsonbekwaamheid genoemd. Als een erflater op het moment dat hij/zij een testament liet opstellen bij de notaris wilsonbekwaam was, is het betreffende testament nietig. Dit volgt uit art. 3:34 lid 1 BW.
Voor een nadere toelichting over hoe wilsbekwaamheid door een notaris wordt vastgesteld verwijs ik u naar een eerdere blog van mij.
Bewijslast bij het inroepen van nietigheid
Na overlijden van een erflater kunnen erfgenamen twijfels hebben bij de wilsbekwaamheid van de erflater ten tijde van het passeren van het testament. Degene die de nietigheid van een testament bij de rechter wenst in te roepen, draagt op grond van art. 150 Rv de bewijslast. Om nietigheid aan te tonen moet er worden bewezen dat er sprake was van een stoornis en dat deze stoornis een redelijke waardering van de bij de handeling betrokken belangen belette óf dat de verklaring onder invloed van de stoornis is gedaan.
Inzage in medisch dossier als bewijs
Als bewijs voor het inroepen van de nietigheid van een testament is het medisch dossier van de erflater in de regel van groot belang. In veel gevallen beschikken de erfgenamen echter niet over het medisch dossier en bevindt dit dossier zich bij de artsen/behandelaren van de erflater.
Mogelijkheden tot inzage en/of afschrift uit medisch dossier op basis van de Nederlandse wet
Tot aan 1 januari 2020 dienden erfgenamen zich voor het verkrijgen van inzage in een medisch dossier te beroepen op art. 7:457 lid 1 BW, welk artikel stelt dat zij recht hebben op inzage in het medisch dossier indien de erflater hiervoor tijdens leven toestemming heeft gegeven. Het bewijzen dat deze toestemming tijdens leven reeds gegeven is, bleek in de praktijk lastig aan te tonen.
Per 1 januari 2020 is de wetgever erfgenamen tegemoet gekomen en is er sprake van een verruiming van de bevoegdheid om inzage en afschrift te krijgen uit het medisch dossier van een erflater. Deze verruiming is neergelegd in art. 7:458a lid 1 onder c BW waaruit volgt dat door een hulpverlener inzage of afschrift van gegevens uit het dossier van een overleden patiënt wordt verstrekt aan:
“een ieder die een zwaarwegend belang heeft en aannemelijk maakt dat dit belang mogelijk wordt geschaad en dat inzage in of afschrift van gegevens uit het dossier noodzakelijk is voor de behartiging van dit belang.”
Hiermee kan dus alsnog worden bewerkstelligd dat, ondanks dat erflater mogelijk bij leven geen toestemming heeft gegeven voor inzage in het medisch dossier, erfgenamen deze inzage verkrijgen.
Gerechtelijke procedure
Wanneer een arts/behandelaar na verzoek van de erfgenamen weigert inzage te geven in het medisch dossier, staat voor de erfgenamen een route via de rechter open. Deze inzage kan via een kort geding procedure worden gevraagd, dan wel in een zogenaamde bodemprocedure. Uit jurisprudentie volgt dat het zeer van de omstandigheden van het geval afhankelijk is of erfgenamen een geslaagd beroep op het nieuwe wetsartikel kunnen doen.
Persoonlijk advies
Indien u behoefte heeft aan overleg en/of persoonlijk advies over uw proceskansen voor het verkrijgen van inzage of afschrift uit het medisch dossier van een erflater dan sta ik u graag te woord.