Stel, u bent in algehele of beperkte gemeenschap van goederen gehuwd en u bent van plan om alsnog huwelijkse voorwaarden op te stellen. Kan dat zomaar en zo ja, wat zijn de consequenties daarvan? Graag geef ik u in deze blog antwoord op deze vragen.
Algehele vs. beperkte gemeenschap van goederen
Sinds 1 januari 2018 is het Nederlandse huwelijksvermogensrecht gewijzigd. Indien u na deze datum getrouwd bent en u geen huwelijkse voorwaarden heeft opgesteld, bent u in een beperkte gemeenschap van goederen gehuwd. Bent u vóór 1 januari 2018 getrouwd dan geldt de algehele gemeenschap van goederen.
De algehele gemeenschap van goederen houdt in dat vanaf het moment van trouwen alle bezittingen en schulden aan ieder van de echtgenoten toebehoren. In het geval van scheiding dient alles 50/50 verdeeld te worden. Een uitzondering daarop is een erfenis of schenking die is verkregen onder een uitsluitingsclausule. Dit betekent dat de erflater of schenker heeft aangegeven dat de erfenis/schenking niet in de huwelijksgemeenschap valt.
Wanneer sprake is van de beperkte gemeenschap van goederen, betekent dit dat alles wat vóór het huwelijk niet samen is verkregen ook na het huwelijk privé blijft (dit geldt voor zowel bezittingen als schulden) en erfenissen en schenkingen op grond van de wet op voorhand als privé worden aangemerkt. Alles wat er tijdens het huwelijk aan vermogen wordt opgebouwd valt echter wel in de gemeenschap.
Huwelijkse voorwaarden: wat houdt dit in?
Huwelijkse voorwaarden dienen voorafgaand aan het huwelijk te worden overeengekomen om te voorkomen dat er tussen de echtgenoten een algehele of beperkte gemeenschap van goederen ontstaat. Huwelijkse voorwaarden stelt u op bij een notaris en daarin maakt u met elkaar afspraken over financiële zaken. U kunt bijvoorbeeld afspraken maken over de wijze van verdeling van de kosten van de huishouding, een eventuele jaarlijkse verrekening van inkomsten of vermogen opnemen, het uitsluiten van ondernemingsvermogen, afspraken maken over wat er gebeurt wanneer één van u overlijdt en zo zijn er vele mogelijkheden.
Wijziging naar huwelijkse voorwaarden mogelijk?
Indien u voorafgaand aan uw huwelijk geen huwelijkse voorwaarden heeft opgesteld, is er zoals hiervoor beschreven afhankelijk van de datum van uw huwelijk sprake van een algehele of beperkte gemeenschap van goederen. Indien u besluit om, om wat voor reden dan ook, alsnog huwelijkse voorwaarden te sluiten dan is dat bij overeenstemming tussen u en uw partner mogelijk. Het is uiteraard ook mogelijk om, wanneer u reeds huwelijkse voorwaarden heeft gesloten, deze tijdens het huwelijk te (laten) wijzigen.
Gevolgen van een wijziging
Bij de overgang van een algehele of beperkte gemeenschap van goederen naar huwelijkse voorwaarden dient deze eerdere gemeenschap financieel afgewikkeld te worden tussen de echtgenoten. De wijziging van huwelijkse voorwaarden heeft in beginsel geen terugwerkende kracht behoudens wanneer deze wijziging binnen drie jaar na de huwelijkssluiting plaatsvindt.
De wetgever is gehuwden op dit punt tegemoet gekomen en heeft bepaald dat indien binnen drie jaar na het sluiten van het huwelijk alsnog wordt overgegaan tot het opstellen van huwelijkse voorwaarden, dit als een misverstand wordt gezien. De huwelijksgemeenschap moet vervolgens verdeeld worden zodat de echtgenoten gerechtigd zijn tot het vermogen alsof zij huwelijkse voorwaarden vóór het huwelijk zijn aangegaan. Deze regeling wordt de spijtoptantenregeling genoemd en zorgt er voor dat door de fiscus geen schenkbelasting geheven wordt.
Er kunnen naast fiscale consequenties ook andere gevolgen aan het aangaan van huwelijkse voorwaarden zitten. Dit is van uw persoonlijke situatie afhankelijk en om die reden is het raadzaam u daarover tijdig te laten informeren. Een notaris kan huwelijkse voorwaarden voor u opstellen maar het is verstandig u daarbij door een familierechtadvocaat te laten adviseren over de juridische mogelijkheden en wensen.
Heeft u naar aanleiding van het voorgaande vragen of heeft u advies nodig bij het opstellen dan wel wijzigen van huwelijkse voorwaarden? Neemt u dan vrijblijvend contact op met één van onze advocaten.