Nalatenschap en minderjarige kinderen
Bij het overlijden van een ouder of familielid kan het afwikkelen van de nalatenschap ingewikkelder worden wanneer minderjarige kinderen betrokken zijn. Het familierecht en erfrecht stellen specifieke regels om de belangen van minderjarigen te waarborgen. Bij SILK Advocaten & Mediators staan wij voor u klaar om duidelijkheid te scheppen en begeleiding te bieden.
Veelgestelde vragen over minderjarige erfgenamen
Hoe kan ik de nalatenschap namens mijn kind aanvaarden of verwerpen?
Wanneer een minderjarig kind erfgenaam is, bent u als ouder of wettelijk vertegenwoordiger verantwoordelijk voor het maken van deze keuze. Een nalatenschap kan zuiver worden aanvaard, beneficiair worden aanvaard of worden verworpen.
Omdat minderjarigen juridisch beschermd moeten worden tegen financiële risico’s, schrijft de wet voor dat een nalatenschap namens een minderjarige altijd beneficiair moet worden aanvaard, tenzij de rechter anders bepaalt. Dit betekent dat eventuele schulden alleen kunnen worden voldaan uit de nalatenschap zelf en niet ten koste gaan van het privévermogen van het kind.
Wie heeft na het overlijden van de ouder(s) het gezag over de kinderen?
Als één van de ouders overlijdt, behoudt de overgebleven ouder doorgaans het gezag over het minderjarige kind. Mocht er geen ouder meer in leven zijn of in staat zijn om het gezag uit te oefenen, dan wordt er een voogd benoemd. Deze persoon wordt doorgaans aangewezen in het testament van de overleden ouder(s). Is er geen testament, dan benoemt de rechter een voogd, rekening houdend met de belangen van het kind.
Wie beheert de gelden die uit de nalatenschap aan een kind toekomen?
Het beheer van de goederen van een minderjarig kind valt onder de verantwoordelijkheid van de wettelijk vertegenwoordiger(s) of de voogd. In sommige gevallen kan het testament specifieke bepalingen bevatten over wie de gelden beheert of onder welke voorwaarden dit beheer plaatsvindt. Zo kan in een testament een bewindvoerder worden aangewezen die specifiek belast is met het beheer van de erfenis namens de minderjarige.
Staan er nog bijzondere bepalingen in het testament met betrekking tot de (financiële) zorg voor de kinderen?
In veel gevallen bevatten testamenten specifieke clausules om de financiële belangen van minderjarige erfgenamen te beschermen. Dit kan bijvoorbeeld gaan om:
- Het aanwijzen van een bewindvoerder die toezicht houdt op de erfenis totdat het kind meerderjarig is.
- Het opnemen van een studiefonds of andere voorzieningen om de toekomst van het kind veilig te stellen.
- Uitsluitingsclausules die ervoor zorgen dat de erfenis buiten een eventuele huwelijksgemeenschap blijft.
Andere belangrijke kwesties rondom minderjarige erfgenamen
Wat is de legitieme portie en hoe kan daarop aanspraak worden gemaakt namens een minderjarig kind?
De legitieme portie is het deel van de erfenis waarop een kind wettelijk recht heeft, zelfs als het onterfd is in het testament. Voor minderjarige kinderen kunt u als ouder of voogd namens hen aanspraak maken op deze legitieme portie. Dit recht moet binnen vijf jaar na het overlijden van de erflater worden ingeroepen. Het gaat hierbij niet om eigendom van de goederen, maar om een financiële aanspraak die gelijkstaat aan de helft van wat het kind zou hebben geërfd zonder testament.
Wat is de som ineens, welke termijn geldt daarvoor en wanneer kan je daar als ouder/verzorger van een kind aanspraak op maken?
De “som ineens” is een bijzondere regeling die bedoeld is om in de directe behoefte van een minderjarig kind te voorzien na het overlijden van een ouder. Dit bedrag moet binnen negen maanden na overlijden worden opgeëist. De som ineens kan bijvoorbeeld worden gebruikt voor noodzakelijke kosten zoals huisvesting, scholing of levensonderhoud. Voor de aanvraag is het belangrijk om tijdig actie te ondernemen en eventueel een verzoek in te dienen bij de rechter als er discussie ontstaat.
Welke wilsrechten zijn er en hoe kan er aanspraak op een wilsrecht worden gemaakt door een minderjarig kind?
Wilsrechten beschermen minderjarige erfgenamen in situaties waarin de overgebleven ouder hertrouwt of een nieuwe partner heeft. Met een wilsrecht kan het kind bijvoorbeeld eisen dat goederen uit de nalatenschap in eigendom aan hem of haar worden overgedragen, zodat deze niet naar de nieuwe partner van de nog levende ouder gaan. Deze rechten moeten binnen drie maanden na het overlijden van de erflater worden ingeroepen.
Wat moet u als wettelijk vertegenwoordiger doen als uw kind erfgenaam is in een negatieve nalatenschap?
Als blijkt dat de nalatenschap meer schulden dan baten bevat, is het cruciaal om de nalatenschap namens het minderjarige kind beneficiair te aanvaarden. Dit voorkomt dat het kind aansprakelijk wordt voor de schulden. Ook kunt u ervoor kiezen om de nalatenschap namens het kind te verwerpen. Voor beide keuzes is toestemming van de kantonrechter vereist.
Heeft u vragen of behoefte aan advies over een nalatenschap waarbij minderjarigen betrokken zijn? De advocaten van SILK helpen u graag verder.