Bent u als stiefouder verplicht om bij te dragen aan de kosten van de kinderen van uw partner?

Bent u getrouwd of bent u een geregistreerd partnerschap aangegaan met uw partner en heeft uw partner kinderen? Dan kan het zijn dat u een onderhoudsplicht heeft richting uw stiefkinderen. In welke gevallen u onderhoudsplichtig bent, leg ik uit in onderstaande blog.

Verplichting stiefouder bij kinderalimentatie

Op grond van artikel 1:395 BW kunt u als stiefouder onderhoudsplichtig zijn tegenover uw stiefkinderen, die de leeftijd van 21 jaar nog niet hebben bereikt. U bent alleen onderhoudsplichtig indien u

(i) Getrouwd bent of een geregistreerd partnerschap bent aangegaan met uw partner en;
(ii) De stiefkinderen tot uw gezin behoren.

Tot het gezin van de stiefouder behorend

Maar wanneer behoren stiefkinderen tot uw gezin? In beginsel dient het begrip ‘tot het gezin behorend’ ruim te worden uitgelegd. Er is geen duidelijke omschrijving door de wetgever geformuleerd wanneer daarvan sprake is. Wel volgt uit de parlementaire geschiedenis dat het niet doorslaggevend is waar een kind wordt opgevoed. Een kind dat bijvoorbeeld in een andere stad studeert, kan nog altijd deel uitmaken van het gezin.

In de jurisprudentie zijn er (nog) geen duidelijke criteria ontwikkeld wanneer een kind tot het gezin van een stiefouder behoort. Het is afhankelijk van de omstandigheden van het geval wanneer daar wel of geen sprake van is.

Het gerechtshof Arnhem-Leeuwarden bepaalde in 2016 dat een kind niet ‘tot het gezin van de stiefouder behoort’ als het kind al langere tijd niet meer bij zijn moeder en stiefvader woont. In deze zaak woonde het kind eerst in een begeleid wonen-project en vervolgens geheel zelfstandig. Daarnaast had het kind geen contact meer met zijn moeder en zijn stiefouder en wilde hij dit ook niet.

In 2021 oordeelden de rechtbank Midden-Nederland en de rechtbank Limburg dat het kind tot het gezin van de stiefouder behoorde, omdat er sprake was van een co-ouderschapsregeling.

Toch betekent het bestaan van een co-ouderschapsregeling niet altijd dat de stiefouder dient bij te dragen. Onlangs oordeelde de rechtbank Amsterdam dat de stiefmoeder niet hoefde bij te dragen in de kosten van de stiefkinderen, nu de ouders samen al meer dan ruimschoots in de kosten van de kinderen konden voorzien en pas recent een co-ouderschapsregeling was overeengekomen.

Omvang

Als de stiefouder al onderhoudsplichtig is, voor welk gedeelte is hij/zij dat dan? Uit de wetsgeschiedenis blijkt dat onderhoudsverplichtingen in beginsel van gelijke rang zijn als de verplichting van de stiefouder samenvalt met die van de (juridische) ouder van het kind. De omvang van ieders onderhoudsverplichting hangt volgens de Hoge Raad ook af van de omstandigheden van het geval.  Daarbij kunt u denken aan: 

• Hoe hecht is uw band van de stiefouder met de stiefkinderen ten opzichte van de band met hun ouders?
• Hoe lang geleden is de onderhoudsplicht van de stiefouder ontstaan?
• Betaalt de stiefouder zelf al kinderalimentatie en partneralimentatie voor zijn/haar eigen kinderen en ex-partner?
• Hebben de ouders samen voldoende draagkracht voor de kosten van hun eigen kinderen?

Conclusie

Als stiefouder kunt u onderhoudsplichtig zijn tegenover uw stiefkinderen. De onderhoudsverplichting  geldt alleen als u (i) bent getrouwd of een geregistreerd partnerschap heeft gesloten met uw partner en (ii) wanneer de stiefkinderen tot uw gezin behoren. Of uw stiefkind tot het gezin behoort en wat de omvang van uw onderhoudsplicht is, hangt af van de omstandigheden van het geval.

Heeft u naar aanleiding van deze blog een vraag, neem dan vrijblijvend contact op met één van onze advocaten.