Dit jaar staat de Dag van het Erfrecht (19 maart 2024) in het teken van de verdeling van nalatenschappen. In dit blog wordt stilgestaan bij de vraag hoe deze verdeling in zijn werk gaat.
De boedelbeschrijving
Als door de erflater een executeur is benoemd, dan heeft die onder meer de taak om een boedelbeschrijving te maken, zodat voor de erfgenamen duidelijk is wat de omvang van de nalatenschap is. Als er geen executeur is benoemd, moeten de erfgenamen de omvang van de nalatenschap zelf vaststellen.
Uit de bezittingen van de nalatenschap moeten de schulden worden betaald, waaronder eventuele legaten. Wat er overblijft, moet tussen de erfgenamen worden verdeeld.
De verdeling van de nalatenschap
Soms heeft de erflater in het testament bepaald dat de executeur ook de taak heeft de nalatenschap te verdelen. Dan is de executeur ook afwikkelingsbewindvoerder. Als dat niet het geval is, dan moeten de erfgenamen de nalatenschap zelf verdelen.
Met de verdeling dienen de erfgenamen in beginsel te wachten, totdat de executeur met de vereffening klaar is. Maar de Hoge Raad heeft in 2017 geoordeeld dat een (partiële) verdeling van de nalatenschap mogelijk is, als maar rekening wordt gehouden met de vorderingen van de schuldeisers van de nalatenschap.
Legitimarissen (kinderen van de erflater) moeten ook tot de schuldeisers van de nalatenschap worden gerekend. Als de erflater één of meer van zijn kinderen heeft onterfd, kan die een beroep doen op zijn legitieme portie.
Als er sprake is van onroerend goed, dan moet bij de verdeling de waarde daarvan (in het economisch verkeer) worden vastgesteld. Voor de aangifte erfbelasting kan de WOZ-waarde aan de Belastingdienst worden opgegeven, maar bij de verdeling geldt dus een andere waarde.
Wel of geen overeenstemming over de wijze van verdeling
Als de erfgenamen over de verdeling overeenstemming kunnen bereiken, dan is het raadzaam om de gemaakte afspraken in een (vaststellings-)overeenkomst vast te leggen.
Als de erfgenamen over de verdeling geen overeenstemming kunnen bereiken, kan de zaak door één of meerdere erfgenamen aan de rechter worden voorgelegd. Aan de rechtbank wordt dan gevraagd de nalatenschap te verdelen.
In de verdelingsprocedure kan de rechter beslissen dat bepaalde goederen van de nalatenschap door de erfgenamen worden verkocht en dat de opbrengst tussen de erfgenamen wordt verdeeld. Het is ook mogelijk dat goederen aan één van de erfgenamen worden toebedeeld, onder de verplichting de waarde van deze goederen aan de nalatenschap te betalen.
Persoonlijk advies nodig?
Mocht u in de praktijk stuiten op problemen bij de verdeling van een nalatenschap, schroom dan niet om contact op te nemen met één van de advocaten van SILK. Wij zijn allen gespecialiseerd in het erfrecht en wij staan klaar om u met raad en daad terzijde te staan.