Heb ik bij echtscheiding recht op een vergoeding voor de onderneming van mijn (ex-)partner?

Als u na 1 januari 2018 getrouwd bent zonder het maken van huwelijkse voorwaarden, dan bent u in beperkte gemeenschap van goederen getrouwd. Dit betekent in grote lijnen dat alles wat vóór het huwelijk niet samen is verkregen, ook na het huwelijk privé blijft. Voor meer informatie over de beperkte gemeenschap verwijs ik u graag naar een eerdere blog op onze website.

Voorhuwelijkse onderneming

Indien uw (ex-)partner voorafgaand aan het huwelijk een onderneming heeft opgericht, valt deze onderneming buiten uw beperkte gemeenschap van goederen. De onderneming blijft dus privé-eigendom van uw (ex-)partner, waardoor de waarde van deze onderneming dan wel de inkomsten van deze onderneming in beginsel niet aan u toekomen.

Omdat er tijdens het huwelijk door een (ex-)partner kennis, vaardigheden en arbeid ten behoeve van deze onderneming worden aangewend, kan het in bepaalde gevallen onredelijk zijn wanneer de betreffende onderneming bij echtscheiding financieel gezien geen rol speelt. De wetgever heeft deze disbalans hersteld door artikel 1:95a BW in het leven te roepen.

De redelijke vergoeding ex artikel 1:95a BW

Artikel 1:95a BW bepaalt dat de gemeenschap recht heeft op een redelijke vergoeding voor de kennis, vaardigheden en arbeid die uw (ex-)partner ten behoeve van de onderneming heeft verricht. De redelijke vergoeding wordt alleen uitgekeerd als deze tijdens het huwelijk is uitgebleven.

De wetgever heeft in het betreffende wetsartikel bewust een open norm gehanteerd. Hoe de redelijke vergoeding moet worden berekend, is nog onbekend en zal in de toekomst uit de rechtspraak moeten gaan blijken. Tot begin 2022 was er nog geen jurisprudentie waaruit duidelijk is geworden hoe een dergelijke vergoeding moet worden berekend.

De wetgever heeft zoals gesteld geen aanknopingspunten gegeven hoe de vergoeding moet worden berekend, maar enkel gesteld dat deze vergoeding ‘redelijk’ moet zijn. In de literatuur zijn verschillende mogelijkheden genoemd om deze redelijke vergoeding te berekenen, maar uiteraard dient per geval te worden bekeken hoe e.e.a. zich uitwerkt.

Overgangsrecht

Het artikel is niet opgenomen in het zogenoemde overgangsrecht. Dit betekent dat de redelijke vergoeding voor de voorhuwelijkse onderneming ook van toepassing is op huwelijken die voor 1 januari 2018 zijn gesloten. Binnenkort zal hier verandering in worden gebracht, omdat er een wet is voorgesteld aan de Eerste Kamer waarin het artikel wel wordt opgenomen in het overgangsrecht en dus alleen geldt voor huwelijken die geen huwelijkse voorwaarden hebben gemaakt en zijn gesloten na 1 januari 2018.

Huwelijkse voorwaarden

Bent u getrouwd zonder het opmaken van huwelijkse voorwaarden en drijft één van u een onderneming? Het is dan verstandig als u huwelijkse voorwaarden laat opmaken door een notaris. Dit geldt des te meer als u ná 1 januari 2018 bent getrouwd, omdat er veel onduidelijk bestaat over de inhoud van de redelijke vergoeding.

Conclusie

Over de hoogte van de redelijke vergoeding kan tussen u en uw (ex-)partner een geschil ontstaan. Het is verstandig om afspraken te maken over de invulling van deze vergoeding. Wij voorzien u graag van advies en begeleiding bij het maken van dergelijke afspraken.

Wilt u meer informatie over deze vergoeding of het opmaken van huwelijkse voorwaarden? Neemt u dan contact op met ons kantoor om te bespreken wat wij voor u kunnen betekenen.