Wanneer u met uw partner getrouwd bent in gemeenschap van goederen en uw partner heeft een eigen onderneming, dan dient de waarde van die onderneming bij de scheiding in kaart te worden gebracht. In deze blog leg ik uit welke soorten ondernemingen (zogenaamde rechtsvormen) vaak voorkomen, welke waarderingsmethoden er zijn en met welke belangen er bij een scheiding zoal rekening moet worden gehouden.
Gemeenschap van goederen
Wanneer u in gemeenschap van goederen bent getrouwd, betekent dit dat alle bezittingen en schulden bij echtscheiding 50/50 tussen de echtgenoten verdeeld moeten worden. Dit geldt eveneens wanneer u een geregistreerd partnerschap hebt waarbij er sprake is van een gemeenschap van goederen.
Soort onderneming (rechtsvormen)
Wanneer één van de echtgenoten een onderneming heeft, zal deze onderneming bij scheiding moeten worden gewaardeerd. Veel voorkomende vormen van onderneming zijn de eenmanszaak, de vennootschap onder firma (v.o.f.) en de besloten vennootschap (B.V.).
De eenmanszaak wordt gerund door één echtgenoot. Een v.o.f. bestaat uit minimaal twee vennoten zodat de echtgenoot dit bedrijf altijd samen met een derde (dan wel met de andere echtgenoot) zal runnen. Bij een B.V. kan een echtgenoot alle aandelen houden waardoor deze echtgenoot als directeur-grootaandeelhouder wordt aangemerkt. De betreffende echtgenoot kan echter ook samen met anderen aandelen in die B.V. houden waardoor de onderneming met meerdere personen wordt gerund.
Waarderingsmethoden onderneming
Welke rechtsvorm een onderneming ook heeft, in het kader van een echtscheiding zal er gekeken moeten worden naar welke waarderingsmethode het meest wenselijk is. Dit levert in de praktijk vaak discussie op tussen de (aanstaand) echtgenoten omdat verschillende waarderingsmethoden, voor verschillende uitkomsten kunnen zorgen.
Er zijn daarbij drie categorieën van waarderingsmethoden:
1) De intrinsieke waarde en liquidatiewaarde van een bedrijf;
2) De economische waarde van een bedrijf;
3) De overnameprijs van het bedrijf wanneer deze in de betreffende markt verkocht wordt.
In de praktijk wordt vaak aansluiting gezocht bij de economische waardering van een onderneming. Deze waardering gaat uit van toekomstige schattingen. Deze vorm van waardering wordt uitgevoerd door een deskundige die daarin gespecialiseerd is.
Uiteindelijk bepaalt de rechter – wanneer de echtgenoten daar samen niet uitkomen – tegen welke waarde de onderneming aan één van de echtgenoten toekomt.
Bestaansrecht onderneming na scheiding
De echtgenoot die ondernemer is heeft er belang bij dat hij/zij na de scheiding zijn/haar onderneming kan blijven voortzetten. Vaak vormt deze onderneming de voornaamste bron van inkomsten voor de ondernemer en zijn deze inkomsten nodig voor het voorzien in de eigen kosten van levensonderhoud, maar daarnaast ook van belang voor eventuele kinder- en of partneralimentatieverplichtingen.
Bij het waarderen van een onderneming in het kader van echtscheiding zal door de rechter ook naar het belang van voortzetting van het bedrijf worden gekeken. De ondernemer moet in staat blijven zijn bedrijf op een economisch verantwoorde wijze voort te zetten. De eisen van redelijkheid en billijkheid zijn bepalend voor de vraag welke prijs/waarde aan de onderneming wordt gekoppeld.
Daarnaast kunnen er ook derden zijn die een belang hebben bij het kunnen voortzetten van het bedrijf na scheiding, zoals personeel dat in dienst is bij de ondernemer. Ook dit algemene belang bij continuïteit van de onderneming kan een rol spelen bij de waardering van de onderneming bij scheiding.
Persoonlijk advies
Bent u zelf ondernemer en gaat u scheiden? Of heeft uw partner een eigen bedrijf en gaat u scheiden? Wanneer u na het lezen van deze blog behoefte heeft aan overleg en/of persoonlijk advies dan sta ik u graag te woord.