Na een scheiding kan er bij één of beide ouders een sterke wens zijn om te verhuizen met de kinderen. Dit kan echter niet zomaar. In deze blog leg ik uit wat er juridisch mogelijk is tegen een geplande verhuizing zonder toestemming van de andere ouder of een verhuizing die al heeft plaatsgevonden.
Mag mijn ex-partner zomaar verhuizen met onze kinderen?
In mijn eerdere blog over verhuiskwesties heb ik uitgelegd onder welke omstandigheden een ouder toestemming nodig heeft om met de kinderen te mogen verhuizen. Kort gezegd geldt dat wanneer er sprake is van gezamenlijk ouderlijk gezag, voor een verhuizing met de kinderen de toestemming van de andere ouder óf vervangende toestemming van de rechter nodig is.
Criteria verhuiszaken
Wanneer een rechter een verhuiskwestie moet beoordelen, zal dit gebeuren aan de hand van de daarvoor in de jurisprudentie ontwikkelde criteria:
- De noodzaak om te verhuizen (sociaal of economisch);
- De mate waarin de verhuizing is doordacht en voorbereid;
- De door de verhuizende ouder geboden alternatieven en maatregelen om de gevolgen van de verhuizing voor de minderjarige en de andere ouder te verzachten en/of te compenseren;
- De mate waarin de ouders in staat zijn tot onderlinge communicatie en overleg;
- De rechten van de andere ouder en de minderjarige op onverminderd contact met elkaar in hun vertrouwde omgeving;
- De verdeling van de zorgtaken en de continuïteit van de zorg;
- De frequentie van het contact tussen de minderjarige en de andere ouder voor en na de verhuizing;
- De leeftijd van de minderjarige, zijn mening en de mate waarin de minderjarige geworteld is in zijn omgeving of juist extra gewend is aan verhuizingen;
- De (extra) kosten van de omgang na de verhuizing.
Bij het toetsen van bovenstaande criteria zal de rechter een beslissing nemen die haar in het belang van het kind het meest wenselijk voorkomt. Uit jurisprudentie volgt dat dit soort zaken casuïstisch zijn waardoor niet algemeen is aan te geven wanneer wel of niet toestemming wordt gegeven.
Maximale afstand gescheiden ouders
Niet voor iedere verhuizing is de toestemming van de andere ouder nodig. Het moet in beginsel gaan om een verhuizing die impact heeft op de wijze waarop u samen het ouderlijk gezag uitoefent. Een verhuizing binnen de woonplaats of op geringe afstand van de oude woonplaats waardoor de zorgregeling en bijvoorbeeld opvang/school voor de kinderen niet verandert, wordt geacht te mogen plaatsvinden zonder toestemming van de andere ouder.
Op grond van de jurisprudentie is niet duidelijk een maximale verhuisafstand te noemen waarbinnen een verhuizing wel/niet zonder toestemming mag. Dit moet per geval worden beoordeeld en is afhankelijk van vele factoren zoals de leeftijd van de kinderen, de verdeling van de zorg, eventuele afspraken in het ouderschapsplan en ga zo verder.
Tijdig overleggen bij een verhuiswens
Wanneer u de ouder bent die niet wilt dat de kinderen met uw ex-partner verhuizen, is het van belang om dit tijdig en duidelijk kenbaar te maken aan uw ex-partner. Leg hem/haar uit dat een verhuizing niet zomaar mag plaatsvinden en treed in overleg met elkaar. Een advocaat of mediator kan u daarbij helpen. Hetzelfde geldt als u juist de ouder bent die zelf wenst te verhuizen.
De verhuizing van uw ex-partner met de kinderen tegenhouden
Wanneer u er samen niet uitkomt en u vreest dat uw ex-partner de verhuizing alsnog doorzet, kunt u met behulp van een advocaat zelf een procedure starten bij de rechter. In die procedure verzoekt u de rechter vervolgens een verbod tot verhuizing op te leggen. U zal daarbij aannemelijk moeten maken dat uw ex-partner daadwerkelijk van plan is om te verhuizen en u vreest dat dit zonder toestemming alsnog zal plaatsvinden.
Een verbod om buiten een bepaalde woonplaats te verhuizen of slechts binnen een bepaalde straal vanaf een woonplaats te verhuizen kan op verzoek van één van de ouders door de rechter worden opgelegd. Zo ook in de zaak van het Gerechtshof Arnhem-Leeuwarden 9 februari 2016, ECLI:NL:GHARL:2016:936 en van het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 30 augustus 2018, ECLI:NL:GHSHE:2018:3641.
Verplicht terugverhuizen in het belang van het kind
Maar wat als de verhuizing van uw ex-partner met de kinderen al heeft plaatsgevonden zonder dat u of de rechter toestemming heeft gegeven? In dat geval is het zaak om zo snel mogelijk een juridische procedure te starten waarin de rechter wordt verzocht om een bevel tot terugverhuizing af te geven.
Reden waarom dit zo snel mogelijk moet gebeuren, is omdat uit jurisprudentie blijkt dat wanneer de andere ouder al langere tijd met de kinderen in de nieuwe woonplaats woont, er geoordeeld kan worden dat de kinderen al geworteld zijn in hun nieuwe omgeving. Een terugverhuizing naar de eerdere woonplaats kan dan onder omstandigheden niet meer in het belang van de kinderen worden geacht. Dit heeft tot gevolg dat ondanks het feit dat er voor de verhuizing geen toestemming van de andere ouder, noch vervangende toestemming van de rechter is gegeven – en daarmee in strijd met het gezamenlijk gezag is gehandeld - de verhuizing in stand blijft.
Enkele voorbeelden van zaken waarin het tijdsverloop van belang was bij de beantwoording of een terugverhuizing in het belang van de kinderen was zijn de uitspraken van het Gerechtshof Den Haag 6 september 2017, ECLI:NL:GHDHA:2017:2795, Gerechtshof Den Haag 16 mei 2018, ECLI:NL:GHDHA:2018:1158, de Rechtbank Rotterdam 21 februari 2018, ECLI:NL:RBROT:2018:10122 en het Gerechtshof ’s-Hertogenbosch 7 november 2019, ECLI:NL:GHSHE:2019:4094.
Advies nodig over een verhuiskwestie?
Wilt u weten hoe het in uw situatie precies zit, neemt u dan vrijblijvend contact met mij op om te bespreken wat ik voor u kan betekenen.