Wetsvoorstel van rechtswege gezamenlijk gezag bij erkenning.

De Tweede Kamer heeft vorige maand het wetsvoorstel over het van rechtswege ontstaan van gezamenlijk gezag bij erkenning aangenomen. Wat dit voor u als toekomstige ouders betekent, leg ik u in deze blog graag uit. 

Huidige situatie

Gehuwde ouders (of ouders die geregistreerd partner zijn) krijgen bij de geboorte van het kind van rechtswege het gezamenlijk gezag. Bij ongehuwde ouders, ofwel samenwoners, is dit anders. De ongehuwde en de gehuwde moeder krijgt het ouderlijk gezag van rechtswege bij de geboorte van het kind. De ongehuwde partner van de moeder die het kind erkent, verkrijgt op grond van de huidige wetgeving niet automatisch gezag. Erkenning van het kind maakt de partner van de moeder dus wel juridisch ouder van het kind, maar geen gezaghebbende ouder.

De vader dient, wanneer hij samen met de moeder het gezag wenst te verkrijgen, samen met haar een aantekening te maken in het gezagregister. Dit kan zowel digitaal als schriftelijk bij de rechtbank. Veel ouders weten niet dat deze ‘extra stap’ voor het verkrijgen van gezamenlijk gezag nodig is, waardoor de situatie kan ontstaan dat zij er pas achter komen dat alleen de moeder het gezag over het kind heeft op het moment dat zij uit elkaar gaan. Dit kan nadelig voor de vader zijn. Indien er meningsverschillen ontstaan bij gezagsbeslissingen, zoals een schoolkeuze of medische behandeling, mag in dat geval alleen de moeder de beslissing nemen.

Nieuwe situatie

De Eerste Kamer zal zich volgende maand buigen over het wetsvoorstel. Indien het wetsvoorstel wordt aangenomen zal de vader bij de erkenning van het kind automatisch ook het gezag over het kind krijgen. Op deze manier wordt het ongerechtvaardigd onderscheid tussen gehuwde ouders en ongehuwde ouders ten aanzien van de uitoefening van het gezag weggenomen.

Op de hoofdregel dat erkenning automatisch leidt tot ouderlijk gezag bestaat een aantal uitzonderingen. Zo zal de ouder die onbevoegd is tot gezag, bijvoorbeeld vanwege een geestelijke stoornis, niet automatisch het gezag verkrijgen en gezamenlijk gezag blijft ook uit indien beide ouders verklaren dat alleen de moeder het gezag zal uitoefenen.

De beoogde wetswijziging doet mijns inziens recht aan een in de huidige samenleving niet passende ongelijkheid tussen gehuwde en ongehuwde ouders. Het is nu aan de Eerste Kamer om te beslissen of deze wetswijziging er gaat komen.